معماری و نوسازی - مراحل گسترش شهر مشهد
چکیده:
پیش از آنكه حضرت رضا (ع) در سال 203 هجری قمری شهید و در این محل مدفون شوند و نام مشهد پیدا شود در مجاور آن شهری قدیمی به نام نوغان وجود داشت كه مركز ولایت تاریخی و مهم توس بود . بدان سبب والیان توس در نوغان مستقر می شدند . حمید بن قحطبه از والیان توس در سال 159 قمری درگذشت امّا كاخ و باغ وی همچنان دایر و آباد بود تا اینكه خلیفه هارون الرشید در سال 193 هجری به هنگام سفر به خراسان در آن مستقر شد و درگذشت چون جسد هارون الرشید را درباغ حمیدبن قحطبه دفن كردند قبّه و بقعه ای بر روی مدفن وی ساخته شد كه به بقعه هارونی شهرت یافت . ده سال پس از مرگ هارون نیز حضرت رضا (ع) توسط مأمون در نوغان شهید شد و به امر و صلاح دید وی در همان بقعة هارونی به خاك سپرده شد . از آن پس به محل مزبور مشهد گفته شد . بدین سان هستةاولیة شهر كنونی مشهد درسال 203 قمری در مجاور شهر قدیمی نوغان شكل گرفت .