مراحل ساخت تونل های بزرگ

مراحل ساخت تونل های بزرگ

چکیده:

مطالعات اولیه ؛   

      ابتدای مسیری را كه می خواهند در آن تونل حفاری شود را مورد بررسی قرار می دهیم . به این صورت كه هیاتی از مشاورین ، طراحان و نقشه بردران مسیر را بصورت هوایی یا زمینی بازدید كرده و سه مسیر پیشنهادی در نظر گرفته می شود بعد در دفتر فنی این سه مسیر از نظر های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد و بهترین مسیر از بین آنها انتخاب می شود .

مسیر انتخاب شده توسط مهندسین زمین شناس مورد بررسی قرار میگیرد و در فواصل مختلف از كوه نمونه برداری می كنند و آنها را در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می دهند ، و گسلهای موجود در منطقه را شناسائی و نوع حركت آنها را مشخص می كنند ، سپس نقشه ای از مقطع طولی كوه انتخاب كرده و روی آن جنس نوع سنگها ، محل گسلها و مقاطع ریزشی را مشخص می كنند .

         در مرحله بعد مسیر توسط نقشه برداران میخ كوبی می شود و از هردو طرف كوه مورد بررسی قرار می گیرد و بعد از مثلث بندی كردن مراحل ساخت تونل شروع می شود .

ابتدا قسمتهای كم ارتفاع در دو سركوه كه از سنگهای شكننده و ترك دار می باشند را از هرد و طرف ابتدا و انتهای تونل كوه بری كرده تا مقاطع اصلی تونل كه سطحی تقریباً یكپارچه است بدست آید .

در تونل های بزرگ حفاری از هر دو طرف كوه شروع می شود و این عمل آنقدر ادامه پیدا كرده تا هر دو حفره تونل به هم برسند .

درموقع حفاری باید مرتباً مسیر از هر دو طرف توسط نقشه برداران بررسی شود چون اگر اشتباهی در این مرحله صورت گیرد وتونل از هر دو طرف به هم نرسد چه از نظر اختلاف ارتفاع و چه از نظر مقطع چپ وراست ، عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد .

حفاری در دو مرحله انجام می شود . به این  صورت كه اول سطح بالائی تونل كه تقریباً 3/2 ارتفاع تونل می باشد را حفاری كرده و بعد از اتمام كار شروع به كف برداری یعنی 4/1 پائین تونل می كنیم .

ارتفاع حفاری اولیه تونل باید به اندازه ای باشد كه ماشینهای سنگین بتوانند برای تخلیه سنگهای تونل براحتی در آن حركت كنند .

چگونگی حفاری :

      این عمل بوسیله مته های دستی و یا دستگاههای حفاری و چالزنی از جمله ارتراك و درل واگن صورت می گیرد .

باید ابتدا مقطعی را كه می خواهیم چالزنی كنیم در سطح اولیه مقطع تونل خط كشی كنیم  بعد محل چالها روی سطح مشخص شود و سپس چالها را به طول و مقطع مناسب حفر كنیم . سپس داخل آن را با دینامیت و مواد آمفو پر كرده و چاشنی گذاری كنیم و آنگاه خاك سرند شده مرطوب ریخته و بكوبیم .

این كار را برای هر یك از چالها انجام داده و سیمهای آنها را به هم وصل كرده ، و بوسیله سیمی بلند و دور از محل انفجار برق یا باطری را وصل می كنیم و انفجار صورت می گیرد .

نحوه چاشنی گذاری؛ 

      در موقع چاشنی گذاری و استفاده از مواد منفجره چه از نظر مقدار ، فاصله چالها و ترتیب بندی انفجار باید دقت زیادی كرد .

از نظر مقدار مواد جداولی وجود دارد كه می توان به آنها رجوع كرد و آنها را مورد استفاده قرار داد ولی با توجه به مختلف بودن جنس سنگها و مواد منفجر بهتر است از روش تجربی مقدار موارد را بدست آورد .

اگر در مقدار مواد دقت نشود ، چه كم و چه زیاد خسارت را به همراه دارد اگر مقدار مواد كم باشد مقاطع مورد نظر به میزان دلخواه حفاری نمی شود و لازم به  انفجار مجدد می باشد و این امر از نظر وقت و مقدار مواد اقتصادی نیست ، و اگر مقدار مواد زیاد باشد . اولاً ممكن است موجب ریزش تونل شود و ثانیاً مقدار ریزش تونل باید بعداً‌ توسط بتن یا سنگچین تا سقف خود كوه پرشود و این عمل هم از نظر هزینه و وقت به ضرر می باشد .