مقاله ای درباره كتاب و چاپ

كتاب و چاپ

چکیده:

بسم الله الرحمن الرحیم

كتاب به مجموعه ای از ورقه های كاغذ ، پوست آهو یا ماده ای همانند آن گفته میشود  كه در آن مطالبی نوشته شده باشد و با هم به نخ كشیده شده یا صحافی شده باشند و دراصل به معنی دوختن چرمی به چرم دیگر یا پیوند دادن برخی از حروف به برخی دیگر به وسیلة گفتن یا نوشتن است . بنابر آنچه در كتاب لغت و درتفسیر مجمع البیان آمده ، كتاب در اصل مصدر كتب یكتب است و به معنی پوستی را به پوستی دیگر پیوند دادن است مانند این كه كسی پاره پوستی را به مشك آب پینه بدوزد ( كتب القربه ) یا لب های قاطری را با حلقه گرد آورد و به یكدیگر پیوسته گرداند ( كتب البغله ) و سپاهیان را هم كه كتیبه گفته اند بواسطة آنست كه به یكدیگر می پیوندند .

راغب می گوید نوشته ها را هم كه مكتوب می گویند برای این است كه حروف و كلمات را به یكدیگر می چسبانند و از آن جمله می سازند چه روی صفحه ای نوشته شود و یا آن كه ضمن گفتار باشد . بنابراین كلماتی را هم كه بر زبان می آورند گاهی كتاب می گویند مانند این كه گفتار خداوند را پیش از آن كه نوشته شود كتاب گفته اند زیرا حروف و كلماتی را ب یكدیگر پیوند داده اند . نتیجة عزم و ارادة قطعی را هم كه سر زدن كاری و یا پیش آمدی است و یا وجود شدن چیزی است كتاب گفته اند . فرمان دادن به كاری و واجب گردانیدن آن را هم كتاب گفته اند . ثابت و پابرجا گردانیدن علم و عقیده ای در قلب كسی را هم كتاب گفته اند و این آیة شریفه را می توان در این باره شاهد آورد كه خداوند فرموده است : اولئك كتب فی قلوبهم الایمان ( مجادله ـ22)

در طول تاریخ ، كتاب به اشكال و انواع مختلف فراهم شده و دست و مركب و قلم و نی دركتابت آن بكار رفته و درهر ورق آن سطوری مركب از كلماتی مرتبط به هم و عبارات و مضامینی كه مفهوم مشخصی را القاء می كند پیوند خورده است . شیوة چاپ وحروفچینی در قرن اخیر به كتاب صورتی نو و كسترشی جهانی بخشیده و تهیه و دسترسی به آنرا سهل و میسور گردانیده است و سیر آن همچون مراحل سنی انسان كه شامل نوجوانی وجوانی میانسالی و پیری است مراحل علامت نگاری و مقاله نویسی و رساله نویسی را پست سر گذارده ، به صورت امروزین درآمده است .